Echtscheidingsrecht
naar boven
Huwelijk
Partijen kunnen formeel op twee manieren met elkaar gehuwd zijn. Er kan sprake zijn van een huwelijk in gemeenschap van goederen ofwel een huwelijk op huwelijkse voorwaarden. Voor het laatste moeten de huwelijkse voorwaarden wel in een overeenkomst formeel zijn vastgelegd. Doet men niets, dan trouwt men dus in gemeenschap van goederen. De huwelijkse voorwaarden kunnen op elk moment gesloten worden, maar dienen wel strikt nageleefd te worden, indien men er zich op wil beroepen.
naar bovenGeregistreerd partnerschap
Het geregistreerd partnerschap heeft veel overeenkomsten met het huwelijk. Men kan ook voor het geregistreerd partnerschap een onderlinge overeenkomst sluiten. Een huwelijk kan worden omgezet in een geregistreerd partnerschap.
naar bovenSamenwonen
Men kan formeel op twee wijzen samenwonen. Men kan op basis van een samenlevingscontract samenwonen of geheel zonder overeenkomst. De samenlevingsovereenkomst kan enkele voordelen bieden tussen de betrokkenen zelf, voorzover zij de overeenkomst ook hebben nageleefd.
naar bovenEchtscheiding / Ontbinding door de rechter
Wanneer partijen hun huwelijk direct formeel wensen te beëindigen, dan dienen zij middels een advocaat een verzoekschrift tot echtscheiding bij een rechtbank in te dienen, waarin de echtscheiding verzocht wordt. Normaliter zal er nog veel meer geregeld moeten worden dan enkel de echtscheiding, zodat het gebruikelijk is dat ieder der partijen een eigen advocaat neemt om zijn/haar belangen te behartigen. Partijen kunnen ook, indien zij het grotendeels eens met elkaar zijn of indien zij geen andere verzoeken doen, één gezamenlijke advocaat in de arm nemen, ter besparing van kosten. Van geval tot geval zal deze advocaat dan beoordelen of dit mogelijk is.
Het verzoek tot echtscheiding zal worden ingediend en na verloop van tijd zal de rechtbank een beschikking afgeven waarin de echtscheiding uitgesproken wordt. Ieder der partijen heeft alsdan nog de mogelijkheid om hoger beroep aan te tekenen binnen drie maanden na de datum van de beschikking van de rechtbank. Men dient deze termijn dus af te wachten, tenzij ieder der partijen zich kan vinden in de beschikking. Dan kunnen partijen bij hun advocaat een akte van berusting ondertekenen, zodat de echtscheiding kan worden ingeschreven in de registers van de gemeente waar partijen zijn gehuwd. Na berichtgeving hiervan door de gemeente is de echtscheiding formeel een feit.
Ontbinding door de rechter verloopt op identieke wijze als de echtscheiding, met het verschil dat niet alle nevenverzoeken, welke later in onderdeel 6 beschreven worden, van de echtscheidingsprocedure tegelijk met het verzoek om ontbinding door de rechter ingediend kunnen worden.
naar bovenScheiding van tafel en bed
Ook de scheiding van tafel en bed is nog steeds in de wet voorzien. De scheiding van tafel en bed levert niet een volledige echtscheiding op en komt dus niet meer zo vaak voor. Men blijft als het ware nog aan elkaar verbonden in de echt. De procedure vertoont daarentegen wel overeenkomsten met de echtscheidingsprocedure.
naar bovenNevenverzoeken
Men kan bij een echtscheidingsprocedure een aantal nevenverzoeken indienen. Zo kan men o.a. partneralimentatie, de omgangsregeling met de kinderen, kinderalimentatie, verdeling van de huwelijksgoederengemeenschap en verevening van de pensioenrechten verzoeken naast de echtscheiding. De nevenverzoeken leveren gewoonlijk de grootste problemen tussen partijen op, omdat er vaak tegenstrijdige belangen zijn. Verder is ook relevant of er huwelijkse voorwaarden zijn en of deze strikt zijn nageleefd. Het is ook mogelijk dat partijen bij het verzoekschrift een door hen ondertekend echtscheidingsconvenant meezenden met het verzoek om integrale opname van het convenant in de echtscheidingsbeschikking. Dit zal de procedure aanzienlijk bespoedigen en de kosten beperken, maar in principe moeten beide partijen water bij de wijn doen. Indien de nevenverzoeken niet overeengekomen kunnen worden, dan zal er een zitting komen, waarbij de rechtbank na het overleggen van diverse stukken en toelichting van beide standpunten, uiteindelijk de knoop zal doorhakken. Dit is vaak onvoorspelbaar, hoewel er wel enkele aanknopingspunten zijn, en duurt wat langer. De hiermee gemoeide kosten zijn dan ook wat hoger. Voorts blijft er de mogelijkheid dat één der partijen het niet met de beschikking eens is en hoger beroep zal instellen.
naar bovenVoorlopige voorzieningen
Voorafgaand aan een echtscheidingsprocedure kan ieder der partijen, voorzover diegene er een belang bij heeft, voorlopige voorzieningen verzoeken. Dit betreft gewoonlijk voorzieningen omtrent de omgang met de kinderen, toewijzing van de echtelijke woning en voorlopige (kinder)alimentatie. De voorzieningen kunnen vrij snel door de rechtbank opgelegd worden. Er zal in de regel bijna altijd een zitting plaatsvinden, zodat de rechtbank beide partijen kan horen. De voorzieningen gelden vanaf de datum van de beschikking tot aan de datum waarop de echtscheidingsprocedure met nevenverzoeken is geëindigd. Ofwel niet tijdig is aangebracht. Aangezien het gelijk de toon van het vervolg van de procedure zet, moet niet al te lichtvaardig met deze voorzieningen worden omgegaan, maar in de regel verdient het de voorkeur om toch voorlopige voorzieningen te verzoeken. Men maakt wel extra kosten doordat er in feite een tweede procedure gevoerd wordt, maar dit kan veel problemen gedurende een lange echtscheidingsprocedure voorkomen en juist meer vaart in de echtscheidingsprocedure brengen.
naar bovenMaritaal beslag
Indien partijen elkaar geheel niet meer vertrouwen en er vrees is dat de één bestanddelen uit de huwelijksgoederengemeenschap van de ander zal vervreemden, dan biedt de wet de mogelijkheid van het leggen van maritaal beslag op de huwelijksgoederengemeenschap. Hiervoor dient de advocaat een verzoekschrift bij de rechtbank in te dienen en na verkregen verlof de deurwaarder opdracht te geven om het beslag te leggen. Zodra het beslag gelegd is, mogen de beslagen bestanddelen niet verkocht worden. Dit is overigens een vrij ingrijpende maatregel.